Zastanawiasz się, jak prawidłowo wystawiać faktury bez VAT? Chcesz wiedzieć, kto może skorzystać ze zwolnienia z VAT i jakie są jego podstawy prawne? W tym artykule znajdziesz wszystkie niezbędne informacje na temat zwolnienia z VAT art. 113 na fakturze. Dowiesz się również, jak przygotować się na nadchodzące zmiany związane z Krajowym Systemem e-Faktur (KSeF).
Czym jest zwolnienie z VAT art 113 na fakturze?
Zwolnienie z VAT art. 113 na fakturze to kluczowy element dla małych przedsiębiorców w Polsce. Odnosi się ono do sytuacji, w której określone podmioty gospodarcze są zwolnione z obowiązku naliczania i odprowadzania podatku od towarów i usług (VAT). To udogodnienie ma na celu uproszczenie rozliczeń podatkowych i obniżenie kosztów prowadzenia działalności dla mniejszych firm.
Podstawą prawną tego zwolnienia jest artykuł 113 ustawy o VAT, który określa warunki, jakie musi spełnić przedsiębiorca, aby móc skorzystać z tego przywileju. Najważniejszym kryterium jest nieprzekroczenie rocznego limitu obrotów, który w Polsce wynosi 200 000 zł. Warto zaznaczyć, że limit ten dotyczy obrotów netto, czyli kwot bez podatku VAT.
Na fakturach wystawianych przez podmioty korzystające z tego zwolnienia musi znaleźć się odpowiednia adnotacja. Najczęściej stosuje się zapis: „Zwolniony z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT”. Ta informacja jest kluczowa dla odbiorcy faktury, gdyż informuje go o statusie podatkowym sprzedawcy i braku możliwości odliczenia VAT z takiej faktury.
Podstawy prawne zwolnienia z VAT
Podstawy prawne zwolnienia z VAT są precyzyjnie określone w polskim ustawodawstwie. Kluczowym aktem prawnym jest Ustawa o podatku od towarów i usług, potocznie zwana ustawą o VAT. Artykuł 113 tej ustawy szczegółowo opisuje zasady zwolnienia podmiotowego z VAT, które jest najczęstszą formą zwolnienia dla małych przedsiębiorców.
Przepisy VAT rozróżniają dwa główne rodzaje zwolnień:
- Zwolnienie podmiotowe – dotyczy konkretnych podmiotów gospodarczych, które spełniają określone kryteria, przede wszystkim związane z wysokością obrotów.
- Zwolnienie przedmiotowe – odnosi się do konkretnych towarów lub usług, które są zwolnione z VAT niezależnie od statusu podmiotu je świadczącego.
Warto zaznaczyć, że zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy, niektóre rodzaje działalności są wyłączone z możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego. Dotyczy to między innymi handlu wyrobami z metali szlachetnych oraz obrotu terenami budowlanymi. Te ograniczenia mają na celu zapewnienie równowagi na rynku i zapobieganie ewentualnym nadużyciom podatkowym.
Kto może skorzystać z zwolnienia z VAT?
Z zwolnienia z VAT mogą skorzystać przede wszystkim mali przedsiębiorcy, których roczne obroty nie przekraczają ustawowego limitu 200 000 zł. To kryterium jest kluczowe i stanowi podstawę zwolnienia z VAT. Warto podkreślić, że limit ten odnosi się do obrotu netto, czyli kwoty sprzedaży bez podatku VAT.
Oprócz kryterium obrotów, z zwolnienia mogą korzystać również:
- Podatnicy rozpoczynający działalność gospodarczą – w ich przypadku limit oblicza się proporcjonalnie do okresu prowadzenia działalności w danym roku podatkowym.
- Osoby prowadzące działalność nierejestrową – to forma aktywności gospodarczej, która nie wymaga rejestracji w CEIDG, o ile miesięczne przychody nie przekraczają 50% minimalnego wynagrodzenia.
Należy pamiętać, że niektóre rodzaje działalności są wyłączone z możliwości korzystania ze zwolnienia podmiotowego, niezależnie od wysokości obrotów. Przed skorzystaniem ze zwolnienia warto dokładnie przeanalizować przepisy i upewnić się, czy nasza działalność kwalifikuje się do tego przywileju.
Jak wystawić fakturę bez VAT?
Wystawianie faktury bez VAT to kluczowa umiejętność dla przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia podmiotowego. Proces ten, choć nieco odmienny od standardowego fakturowania, nie jest skomplikowany. Pamiętaj, że nawet będąc zwolnionym z VAT, masz obowiązek wystawiania faktur na żądanie klienta.
Kluczowe elementy przy wystawianiu faktury bez VAT:
- Umieść adnotację: „Zwolniony z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT”
- Nie umieszczaj stawki ani kwoty podatku VAT
- Podaj tylko kwotę netto, która jest jednocześnie kwotą do zapłaty
- Prowadź ciągłą numerację dokumentów sprzedaży
Obowiązkowe elementy faktury bez VAT
Faktura bez VAT, mimo pewnych uproszczeń, musi zawierać szereg obowiązkowych elementów. Oto lista najważniejszych z nich:
- Data wystawienia faktury
- Numer faktury, nadany w sposób ciągły
- Imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy
- Nazwa (rodzaj) towaru lub usługi
- Miara i ilość sprzedanych towarów lub zakres wykonanych usług
- Cena jednostkowa towaru lub usługi bez kwoty podatku (cena jednostkowa netto)
- Wartość sprzedaży netto
- Kwota należności ogółem
- Adnotacja „Zwolniony z VAT na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT”
Pamiętaj, że mimo zwolnienia z VAT, Twoja faktura musi być czytelna i zawierać wszystkie niezbędne informacje. Precyzyjne wypełnienie tych elementów nie tylko spełnia wymogi prawne, ale także buduje profesjonalny wizerunek Twojej firmy.
Terminy wystawiania faktur
Terminy wystawiania faktur bez VAT są takie same jak w przypadku standardowych faktur VAT. Generalną zasadą jest, że fakturę należy wystawić nie później niż 15. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym dokonano dostawy towaru lub wykonano usługę.
Warto jednak pamiętać o kilku szczególnych przypadkach:
- Faktura przed dostawą lub usługą – możesz ją wystawić nie wcześniej niż 30 dni przed tą datą
- Sprzedaż ciągła – fakturę wystawiasz co najmniej raz w miesiącu
- Usługi budowlane lub budowlano-montażowe – fakturę wystawiasz nie później niż 30 dni od dnia wykonania usługi
Pamiętaj, że mimo zwolnienia z VAT, przestrzeganie terminów wystawiania faktur jest niezwykle istotne. Nie tylko pomaga w utrzymaniu porządku w dokumentacji, ale także chroni przed ewentualnymi konsekwencjami ze strony organów skarbowych.
Przyszłość faktur bez VAT w kontekście KSeF
Krajowy System e-Faktur (KSeF) to rewolucyjna zmiana w polskim systemie fakturowania, która będzie miała znaczący wpływ również na faktury bez VAT. Wprowadzenie KSeF ma na celu uproszczenie i ujednolicenie procesu wystawiania, odbierania i archiwizacji faktur elektronicznych. Dla przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 113, oznacza to konieczność dostosowania się do nowych wymogów technicznych i prawnych.
Kluczowe daty wprowadzenia KSeF:
- 1 lipca 2024 roku – obowiązkowe dla wszystkich podatników VAT
- 1 stycznia 2025 roku – obowiązkowe dla podatników zwolnionych z VAT
Kluczową zmianą będzie format faktury. W systemie KSeF faktury będą wystawiane w ustandaryzowanym formacie XML, co może wymagać aktualizacji oprogramowania księgowego. Dla małych przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia z VAT, Ministerstwo Finansów planuje udostępnić darmowe narzędzia do wystawiania e-faktur, co powinno ułatwić adaptację do nowego systemu.
Wprowadzenie KSeF i jego wpływ na faktury bez VAT
Wprowadzenie Krajowego Systemu e-Faktur (KSeF) znacząco zmieni sposób wystawiania faktur bez VAT. Główne zmiany obejmują:
- Przejście z formy papierowej lub dowolnej elektronicznej na ustandaryzowany format XML
- Konieczność dostosowania procesów przez małych przedsiębiorców korzystających ze zwolnienia z VAT
- Automatyczna weryfikacja faktur przez system KSeF
- Większa dbałość o poprawność wystawianych dokumentów
- Zachowanie obowiązku umieszczania adnotacji o zwolnieniu z VAT na fakturze
System KSeF przyniesie korzyści w postaci zmniejszenia liczby błędów i uproszczenia kontroli podatkowych. Jednocześnie uwzględni specyfikę faktur bez VAT, zachowując możliwość oznaczenia dokumentu jako wystawionego przez podmiot zwolniony z podatku VAT.
Przygotowanie do zmian w 2026 roku
Rok 2026 to termin pełnego wdrożenia systemu KSeF dla wszystkich podmiotów gospodarczych w Polsce, w tym firm korzystających ze zwolnienia z VAT. Aby dobrze przygotować się do nadchodzących zmian, warto podjąć następujące kroki:
- Zapoznaj się z wymogami technicznymi KSeF – sprawdź kompatybilność obecnego oprogramowania z nowym systemem
- Rozważ inwestycję w nowe narzędzia do fakturowania – wielu dostawców oferuje już rozwiązania zgodne z KSeF
- Przeszkol się lub swoich pracowników w zakresie obsługi nowego systemu – skorzystaj ze szkoleń i webinarów planowanych przez Ministerstwo Finansów
- Przeanalizuj swoje procesy biznesowe pod kątem wystawiania faktur – KSeF może wymagać zmian w codziennym funkcjonowaniu
Mimo że zmiany mogą wydawać się skomplikowane, w dłuższej perspektywie KSeF ma przynieść uproszczenie i przyspieszenie procesów fakturowania. Dla firm zwolnionych z VAT może to oznaczać łatwiejszą dokumentację sprzedaży i mniej problemów z błędami w fakturach.
